- Zdolność kredytowa = dostępna miesięczna rata po kosztach i istniejących długach, przetestowana wyższą stopą, przeliczona na kwotę kredytu.
- DStI 30–40% to praktyczny zakres; dla stałej stopy na ≥ 5 lat testuj +2,5 p.p. (stanowisko UKNF).
- Pamiętaj, że limity kart obniżają zdolność (przyjmij ok. 5% limitu/mies.), niższe wskaźniki rynkowe podnoszą ją.
- Co zrobić dziś: wyznacz DStI, policz Rata_max, sprawdź ratę przy stopie bazowej i przy +2,5 p.p., a następnie przelicz na kwotę kredytu.
Jak obliczyć zdolność kredytową? Najpierw wyznaczasz bezpieczny udział długu w dochodzie (DStI), potem testujesz ratę przy bieżącej stopie i z buforem, a wynik przeliczasz wzorem renty na kwotę kredytu. Banki stosują Rekomendację S oraz stanowisko UKNF, liczą wszystkie zobowiązania i weryfikują historię BIK. Zastanawiasz się, czy Twoje 8 000 zł netto „udźwignie” ratę około 2 500–3 000 zł?
- Zanim zaczniesz liczyć: 3 pytania, które musisz sobie zadać
- Jak mogę krok po kroku obliczyć swoją zdolność kredytową? [Przykład]
- Jakie dokumenty i dane muszę przygotować do obliczenia zdolności kredytowej?
- Jak bank liczy DStI 30–40% i kiedy przyjąć dolny lub górny próg?
- Jak oprocentowanie, okres i typ raty wpływają na maksymalną ratę i kwotę kredytu?
- Czy moja forma zatrudnienia (UoP, B2B, zlecenie) wpływa na zdolność kredytową?
- Jak moje karty kredytowe i inne długi obniżają zdolność kredytową i co z tym zrobić?
- Jak wkład własny, LTV i historia w BIK wpływają na decyzję banku i maksymalną kwotę?
- Jak bank liczy dochód z najmu, alimentów i 800+ do zdolności i na jakich warunkach?
- Jak policzyć zdolność w domu: wzór, mini-kalkulator tekstowy i checklista kontroli?
Zanim zaczniesz liczyć: 3 pytania, które musisz sobie zadać
Po co mi ten kredyt? Traktuj zdolność jako narzędzie do realizacji celu: mieszkanie, dom, stabilizacja, nie jako wyścig na „ile bank da”. Jaki jest mój komfortowy budżet? Bank oceni, czy spłacisz, Ty decydujesz, czy chcesz żyć z taką ratą. Zrób własny, uczciwy budżet miesięczny. Jaki mam plan B? Pomyśl o poduszce finansowej i scenariuszu zmiany pracy lub choroby. Zdolność to równanie, Twoje życie to zmienne, które tym równaniem rządzą.
Jak mogę krok po kroku obliczyć swoją zdolność kredytową? [Przykład]
Przykład: singiel z dochodem 8 000 zł netto, koszty życia 2 500 zł, karta z limitem 10 000 zł. Przyjmij DStI = 35%. Maksymalna łączna rata długu: 2 800 zł (35% × 8 000 zł). Obciążenie od karty (praktyka rynkowa): ok. 5% limitu → 500 zł/mies.. Dostępna rata na nowy kredyt: 2 300 zł.
Jak rata zamienia się w kwotę kredytu? Bank używa wzoru na wartość obecną renty annuitetowej, który działa jak „wehikuł czasu” dla pieniędzy: oblicza, ile warta dziś jest suma przyszłych rat przy danym oprocentowaniu i okresie. Nie musisz znać wzoru na pamięć, zrozum logikę: Twoja maksymalna rata (np. 2 300 zł) jest mnożona przez „czynnik” zależny od stopy i liczby miesięcy, co daje kwotę kredytu.
🧮 Obliczenia dla singla (8 000 zł netto)
Maksymalna rata (DStI 35%): 2 800 zł
Obciążenie z karty (limit 10 000 zł): −500 zł
Dostępna rata: 2 300 zł
Stopa testowa (bazowa + bufor): 9,0% rocznie, okres: 300 mies.
➡️ Szacunkowa kwota kredytu (test): ~274 000 zł
Twój dochód netto: ______ zł
Twój bezpieczny DStI (np. 35%): ______ zł (Dochód × 0,35)
Twoje obecne raty i obciążenia: ______ zł
Twoja maksymalna rata na nowy kredyt: ______ zł (DStI − obciążenia)
Dochód netto → odejmij koszty życia → ustal DStI (30–40%) → policz Rata_max → odejmij istniejące raty i obciążenia od limitów → test stopy (bazowa i +2,5 p.p.) → przelicz kwotę kredytu → sprawdź LTV i BIK.
Jakie dokumenty i dane muszę przygotować do obliczenia zdolności kredytowej?
Zbierz dochody netto (UoP, JDG/B2B, zlecenie/o dzieło, renta/emerytura, najem), koszty stałe (mieszkanie, media, żywność, transport, opieka nad dziećmi), liczbę osób na utrzymaniu. Bank sprawdzi ciągłość wpływów (typowo 3–12 mies.) i historię BIK. Dla JDG/B2B przygotuj: PIT za ostatni rok, KPiR/ewidencję, wyciągi firmowe. Dla najmu: umowa, wpływy 6–12 mies., zgodność z PIT/ryczałtem. Spisz listę kart, limitów, debetu i rat wraz z saldami.
Jak bank liczy DStI 30–40% i kiedy przyjąć dolny lub górny próg?
DStI to relacja łącznych rat do dochodu. Bank stosuje wewnętrzne macierze ryzyka zgodne z Rekomendacją S. Przy niestabilnych lub niższych dochodach przyjmij 30%, przy stabilnych i wyższych 40%. Przykłady: 6 000 zł netto → 30% = 1 800 zł na wszystkie raty; 12 000 zł netto → 40% = 4 800 zł. Bank dolicza faktyczne raty i „hipotetyczne” obciążenie od kart/limitów, a ratę testuje wyższą stopą (bufor) przed przeliczeniem kwoty.
Jak oprocentowanie, okres i typ raty wpływają na maksymalną ratę i kwotę kredytu?
Oprocentowanie = wskaźnik rynkowy (WIBOR/WIRON) + marża. Niższa stopa i dłuższy okres podnoszą zdolność, lecz zwiększają koszt odsetek. Rata równa zwykle daje wyższą zdolność na starcie, rata malejąca szybciej redukuje kapitał i koszt całkowity. Dla stałej stopy na ≥ 5 lat testuj +2,5 p.p.; przy zmiennej bank stosuje zwykle wyższy bufor wewnętrzny.
NBP: 4,50% (10/2025)
WIBOR 3M: ~4,55% (10/2025)
WIRON 1M (skł.): ~4,21% (10/2025)
Źr.: NBP,
GPW Benchmark
| Parametr | Wartość | Źródło (miesiąc/rok) |
|---|---|---|
| Bufor testu stopy (stała ≥ 5 lat) | +2,5 p.p. | UKNF, 02/2023 |
| Obciążenie od karty/limitu | ~5% limitu/mies. | Praktyka banków |
Czy moja forma zatrudnienia (UoP, B2B, zlecenie) wpływa na zdolność kredytową?
Tak. UoP bywa traktowana jako najbardziej stabilna. JDG/B2B zwykle wymaga ciągłości 6–12 mies. i dokumentów: PIT, KPiR/ewidencja, wyciągi z konta. Umowy cywilne akceptowane są przy stałych wpływach i udokumentowanej historii. Ryczałt/liniówka wpływają na sposób liczenia „dochodu efektywnego” (bank może stosować własne przeliczniki), co zmienia DStI. Krótki staż lub zmienność przychodów obniżają zdolność.
Jak moje karty kredytowe i inne długi obniżają zdolność kredytową i co z tym zrobić?
Bank do DStI dolicza raty wszystkich długów oraz „hipotetyczne” obciążenie od kart i limitów. Orientacyjnie to ~5% limitu/mies. Debet, leasing i zakupy ratalne także zmniejszają Rata_max. Optymalizacja: zamknij nieużywane karty/limity, skonsoliduj droższe pożyczki, rozważ wydłużenie okresu istniejących kredytów przed wnioskiem. Każde −500 zł w miesięcznych obciążeniach to często +dziesiątki tysięcy zł zdolności.
Jak wkład własny, LTV i historia w BIK wpływają na decyzję banku i maksymalną kwotę?
LTV = kredyt / wartość nieruchomości. Standardem jest 20% wkładu; część banków dopuszcza 10% przy dodatkowym zabezpieczeniu/ubezpieczeniu. Niższy LTV obniża ryzyko, co bywa premiowane marżą. BIK ma znaczenie: opóźnienia, limity „pod korek” i liczne zapytania obniżają wynik.
- Pobierz raport – zamów go na stronie BIK i sprawdź dane identyfikacyjne.
- Scoring – im wyżej, tym lepiej; dbaj o terminowość, unikaj „maksowania” limitów.
- Historia – wyszukaj opóźnienia >30 dni, to czerwona flaga.
- Zapytania – grupuj wnioski w krótkim oknie czasowym; unikaj wielu zapytań „na próbę”.
- Szybkie poprawki – spłać/zmniejsz wykorzystanie kart przed końcem cyklu, buduj pozytywną historię małymi, terminowymi spłatami.
Jak bank liczy dochód z najmu, alimentów i 800+ do zdolności i na jakich warunkach?
Najem zwykle wymaga 6–12 mies. udokumentowanych wpływów i zgodności z PIT/ryczałtem. Alimenty częściej korygują koszty utrzymania, rzadziej liczą się jako pełny dochód. Świadczenie 800+ bywa uznawane różnie: jako dochód pomocniczy albo korekta kosztów – zależnie od banku. Przygotuj umowy/decyzje i potwierdzenia przelewów.
Jak policzyć zdolność w domu: wzór, mini-kalkulator tekstowy i checklista kontroli?
Wzór roboczy: Rata_max = DStI × Dochód_netto − Raty_istniejące − Obciążenie_od_limitów.
Kwota ≈ Rata_max × [1 − (1 + r)−n] / r, gdzie r = oprocentowanie roczne/12, n = liczba miesięcy. Przetestuj wynik dla stopy bazowej i z buforem +2,5 p.p. (stała ≥ 5 lat). Wybierz niższą kwotę jako bezpieczną i sprawdź LTV.
Checklista – krok po kroku
- Ustal cel kredytu, budżet komfortu i plan B (poduszka finansowa).
- Zbierz 3–12 mies. historii wpływów i dokumenty (PIT, KPiR, wyciągi).
- Wyznacz bezpieczny DStI: 30–40% zależnie od stabilności dochodu i rodziny.
- Policz Rata_max po odjęciu rat i obciążeń od limitów (przyjmij ~5% limitu/mies.).
- Przetestuj stopę: bazowa i +2,5 p.p. (stała ≥ 5 lat); wybierz niższą kwotę.
- Sprawdź LTV, uporządkuj BIK, zamknij zbędne limity, rozważ konsolidację.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
To zależy od wielu czynników, ale jako punkt wyjścia: singiel bez innych obciążeń, przy okresie 25 lat i DStI 35–40%, potrzebuje orientacyjnie 9 000–11 000 zł netto/mies..
Kwota spada przy dłuższym okresie albo rośnie, gdy masz dodatkowe zobowiązania. Policz swoją sytuację według wzoru i kroków z artykułu.
Tak, dla stałej stopy na ≥ 5 lat stosuje się test co najmniej +2,5 p.p. zgodnie ze stanowiskiem UKNF (02/2023).
Rata równa zwykle podnosi zdolność na starcie; rata malejąca szybciej redukuje kapitał i łączny koszt odsetek.
Bank przyjmie ok. 500 zł/mies. obciążenia (5% limitu), co przy długim okresie potrafi obniżyć kwotę kredytu nawet o 50–60 tys. zł.
Zależy od banku. Bywa liczone jako dochód pomocniczy albo traktowane jako korekta kosztów; potrzebne są potwierdzenia przelewów/decyzji.
Standardem jest 20%. Część banków dopuszcza 10% przy dodatkowych zabezpieczeniach lub ubezpieczeniu, co wynika z praktyk zgodnych z Rekomendacją S.
Zamknij zbędne limity i karty, uporządkuj BIK, rozważ konsolidację długów i wydłużenie okresu istniejących kredytów; zapewnij 3–12 mies. stabilnych wpływów.
Źródła
- NBP – Podstawowe stopy procentowe, 10/2025
- GPW Benchmark – WIBOR/WIRON (bieżące i dane opóźnione), 10/2025
- UKNF – Stanowisko ws. oceny zdolności kredytowej (bufor +2,5 p.p.), 02/2023
- KNF – Rekomendacja S (nowelizacja), 06/2023
- BIK – Informacje o raporcie i scoringu, 2025
Aktualizacja artykułu: 14 października 2025 r.
Autor: Jacek Grudniewski
Ekspert ds. produktów finansowych i pasjonat rynku nieruchomości
Kontakt za pośrednictwem LinkedIn:
https://www.linkedin.com/in/jacekgrudniewski/
Niniejszy artykuł ma wyłącznie charakter informacyjny i nie jest poradą finansową, prawną ani rekomendacją inwestycyjną. Decyzje podejmujesz na własne ryzyko; treści nie uwzględniają Twojej indywidualnej sytuacji. Zawsze skonsultuj się z licencjonowanym specjalistą. Artykuł może zawierać linki afiliacyjne, które wspierają rozwój strony bez dodatkowych kosztów dla Ciebie.
