- BIK = historia kredytowa z banków/SKOK-ów/pożyczkodawców, BIG-i = informacje gospodarcze z rachunków i faktur (KRD, ERIF, BIG InfoMonitor, KBIG); wpis do BIG co do zasady wymaga ≥30 dni opóźnienia, progu kwotowego i wezwania do zapłaty.
- Opóźnienie >60 dni w BIK po poinformowaniu klienta jest przetwarzane do 5 lat od spłaty; w BIG po spłacie wierzyciel aktualizuje/usuwa wpis w 14 dni.
- Pułapka: seria zapytań kredytowych i wysokie limity kart obniżają ocenę w BIK, a drobny rachunek z wpisem w BIG wstrzymuje decyzję do czasu formalnego usunięcia.
- Najlepszy ruch: zastosuj Protokół „Czysta Karta” 90/60/30 – zamknij zbędne karty, obniż limity, ureguluj rachunki, włącz Alerty BIK i zastrzeż PESEL.
Masz świetny scoring w BIK, a bank i tak odrzucił wniosek? Winowajcą bywa zapomniany rachunek za telefon w BIG. BIK to Twoje „finansowe CV”, które pokazuje, jak radzisz sobie z kredytami. BIG to „test charakteru”, który zdradza, czy potykasz się na codziennych rachunkach. Bank myśli prosto: jeśli nie panujesz nad 300 zł długu w BIG, jak poradzisz sobie z ratą 3000 zł? Zrozumienie tej różnicy to podstawa zdolności. Poniżej dostajesz gotowy Protokół „Czysta Karta” 90/60/30, który daje zielone światło w analizie.
- Czym różnią się BIK i BIG oraz kto i na jakiej podstawie przekazuje do nich dane?
- Skąd pochodzą informacje w BIK i BIG i jak często są aktualizowane przez banki, pożyczkodawców i firmy usługowe?
- Jakie wpisy trafiają do BIK, a jakie do BIG i od jakiego opóźnienia pojawia się negatywna informacja?
- Jak czytać raport z BIK i raport z BIG, aby zrozumieć wpływ na scoring i zdolność kredytową?
- Jak zapytania kredytowe, limity i karty wpływają na BIK, a rachunki, telekomy i najem na BIG?
- Spłaciłem dług. Jak szybko wyczyści się mój BIK i BIG?
- Jak usunąć błędny wpis i zastrzec PESEL, czyli jakie prawa i procedury obowiązują w BIK i BIG?
- Jak przygotować się do wniosku kredytowego, czyli jaki harmonogram uporządkowania danych w BIK i BIG przyjąć?
- Jak chronić PESEL i zdolność kredytową przed wyłudzeniem?
Czym różnią się BIK i BIG oraz kto i na jakiej podstawie przekazuje do nich dane?
BIK (Biuro Informacji Kredytowej) zbiera i udostępnia dane o kredytach, kartach i limitach z banków, SKOK-ów i firm pożyczkowych na podstawie Prawa bankowego. Przekazy obejmują zarówno informacje pozytywne, jak i negatywne. BIG-i (KRD, ERIF, BIG InfoMonitor, KBIG) gromadzą informacje o wiarygodności płatniczej z rachunków i faktur (telekom, energia, czynsz, najem, usługi). Wpisy do BIG pochodzą od wierzycieli i wynikają z ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych. Wniosek: BIK pokazuje historię kredytową, BIG – terminowość pozabankowych płatności. Bank weryfikuje oba źródła, aby ocenić spójność zachowań płatniczych.
Skąd pochodzą informacje w BIK i BIG i jak często są aktualizowane przez banki, pożyczkodawców i firmy usługowe?
W BIK dane spływają w regularnych cyklach uzgodnionych z instytucją; aktualizacje bywają częstsze niż miesięczne. Raport konsumenta odzwierciedla zmiany po ich przetworzeniu w BIK. W BIG wpisów dokonują wierzyciele po spełnieniu warunków ustawowych; po spłacie długu wierzyciel ma 14 dni na aktualizację/usunięcie wpisu. Zasada: BIK aktualizuje się po sesji raportowej instytucji, a BIG po akcji wierzyciela. Dlatego planuj działania z wyprzedzeniem, szczególnie przy zamykaniu kart lub sporach w BIG.
Jakie wpisy trafiają do BIK, a jakie do BIG i od jakiego opóźnienia pojawia się negatywna informacja?
Do BIK trafiają dane o otwartych i zamkniętych zobowiązaniach kredytowych, saldach, harmonogramach i terminowości spłat. Opóźnienie >60 dni po uprzednim poinformowaniu klienta jest przetwarzane bez zgody do 5 lat od spłaty, a statystycznie dłużej. Do BIG trafiają zobowiązania pozabankowe (telekom, energia, czynsz, mandaty, usługi). Co do zasady, dla konsumenta obowiązuje próg min. 30 dni opóźnienia, min. 200 zł kwoty i wezwanie do zapłaty z informacją o zamiarze wpisu; dla przedsiębiorcy próg to często 500 zł. Przy tytule wykonawczym wierzyciel nie stosuje progów 200/500 zł i działa w skróconym trybie zawiadomienia (14 dni).
Jak czytać raport z BIK i raport z BIG, aby zrozumieć wpływ na scoring i zdolność kredytową?
W Raporcie BIK analizuj: ocenę punktową, limity i ich wykorzystanie, historię spłat oraz zapytania kredytowe. Trzy zapytania w 30 dni plus karta 10 000 zł z wysokim wykorzystaniem obniżają punktację i przestrzeń na ratę. W Raporcie z BIG kluczowe są: wierzyciel, kwota, data wymagalności, data wpisu i status wezwania. Decyzja banku opiera się na BIK, lecz aktywny negatyw w BIG blokuje wniosek do czasu formalnego usunięcia. Praktyczny próg: współczynnik wykorzystania kart <30% na dzień wyciągu.
| Rejestr | Kiedy pojawia się negatyw | Jak długo widać wpis | Podstawa prawna (miesiąc/rok) |
|---|---|---|---|
| BIK | Opóźnienie >60 dni + informacja dla klienta | Do 5 lat po spłacie bez zgody; dane statystyczne do 12 lat | Prawo bankowe art. 105a (10/2025) |
| BIG (KRD/ERIF/BIG InfoMonitor/KBIG) | ≥30 dni opóźnienia + wezwanie; próg 200 zł konsument / 500 zł firma | Do czasu podstawy prawnej; zwykle do spłaty + 14 dni na aktualizację/usunięcie | Ustawa o BIG (10/2025) |
Jak zapytania kredytowe, limity i karty wpływają na BIK, a rachunki, telekomy i najem na BIG?
W BIK każde zapytanie kredytowe obniża ocenę w krótkim horyzoncie. Uproszczenie do planowania: przyjmij 4% limitu/miesiąc jako koszt w kalkulacji zdolności. Limit 10 000 zł „zjada” ok. 400 zł, dwie karty po 10 000 zł – ok. 800 zł przestrzeni na ratę. W BIG najczęstsze wpisy dotyczą telekomu, energii, czynszu i najmu. Zaległość 300 zł po 30 dniach i skutecznym wezwaniu uzasadnia wpis. Aktywny negatyw w BIG wstrzymuje decyzję do czasu usunięcia wpisu przez wierzyciela.
Prosty Kalkulator Obciążenia Karty
[ Limit karty w PLN ] × 4% = [ Miesięczne obciążenie zdolności ]
Przykład: 10 000 zł limitu ≈ 400 zł „zjedzonej” zdolności na ratę.
Okno 14 dni (Ocena vs. Raport): jeśli w ciągu 14 dni składasz wnioski o ten sam rodzaj kredytu, BIK traktuje je jako jedno zapytanie tylko na potrzeby liczenia oceny punktowej (scoringu). Uwaga: analityk w banku nadal zobaczy na raporcie każde pojedyncze zapytanie.
Spłaciłem dług. Jak szybko wyczyści się mój BIK i BIG?
W BIG wierzyciel ma 14 dni na zgłoszenie spłaty i aktualizację/usunięcie wpisu. W BIK zmiany pojawiają się po najbliższej sesji raportowej instytucji; historia pozytywna zostaje, a opóźnienia >60 dni są przetwarzane do 5 lat od spłaty. Dlatego porządki zacznij wcześniej, by analityk zobaczył w dniu decyzji czysty BIG i uporządkowane limity w BIK.
Jak usunąć błędny wpis i zastrzec PESEL, czyli jakie prawa i procedury obowiązują w BIK i BIG?
W BIK reklamację składasz do instytucji źródłowej (bank/SKOK/pożyczkodawca) z potwierdzeniem spłaty, numerem umowy i opisem niezgodności; po korekcie instytucja raportuje do BIK. W BIG składasz sprzeciw lub wniosek o sprostowanie w biurze; biuro kieruje sprawę do wierzyciela, który ma obowiązek zweryfikować i poprawić dane. Uściślenie: wpis do BIG składa wyłącznie wierzyciel (lub jego pełnomocnik); komornik nie jest wierzycielem – prowadzi egzekucję na wniosek wierzyciela. Przy podejrzeniu wyłudzenia natychmiast zastrzeż PESEL na gov.pl; instytucje finansowe weryfikują status zastrzeżenia przed zawarciem umowy (od 01/06/2024 r.).
- Potwierdzenie spłaty lub korekta faktury/rachunku.
- Kopia wezwania do zapłaty (dla BIG) i numer sprawy/umowy.
- Opis niezgodności i dane kontaktowe do korespondencji zwrotnej.
Jak przygotować się do wniosku kredytowego, czyli jaki harmonogram uporządkowania danych w BIK i BIG przyjąć?
Tu działa Protokół „Czysta Karta” 90/60/30. 90 dni przed: raport BIK i sprawdzenie w BIG, decyzja o zamknięciu zbędnych kart/obniżeniu limitów, spłata drobnych rachunków. 60 dni przed: kontrola odbicia limitów w BIK; jeśli w BIG widnieje spór, złóż sprzeciw i dopilnuj reakcji wierzyciela w 14 dni. 30 dni przed: żadnych nowych zapytań; utrzymuj współczynnik wykorzystania <30% na dzień wyciągu. 7 dni przed: zbierz potwierdzenia usunięcia wpisów z BIG, wykonaj kontrolny raport BIK. W dniu wniosku: PESEL zastrzeżony, Alerty BIK włączone.
Protokół „Czysta Karta” 90/60/30
- 90 dni: Raport BIK + weryfikacja w 4 BIG-ach; decyzja o limitach/kartach. (Dlaczego? Potrzebny bufor – zamknięcie karty bywa raportowane po 1–2 pełnych cyklach rozliczeniowych; analityk widzi wtedy czysty raport.)
- 60 dni: Sprzeciw w BIG przy sporze; ponaglenie wierzyciela po spłacie. (Dlaczego? 14 dni na aktualizację to minimum; 60 dni daje realny czas na pełną procedurę i korespondencję.)
- 30 dni: Zero nowych zapytań, wykorzystanie kart <30% na dzień wyciągu. (Dlaczego? Seria zapytań z ostatnich 30–60 dni wygląda jak poszukiwanie kredytu „za wszelką cenę”.)
- 7 dni: Zbierz potwierdzenia usunięcia wpisów z BIG; kontrolny raport BIK. (Dlaczego? Sprawdzasz, czy systemy zdążyły się zaktualizować.)
- 0 dni: Zastrzeżony PESEL, Alerty BIK aktywne; wniosek z kompletem załączników. (Dlaczego? Ochrona przed wyłudzeniem i pełna przejrzystość danych.)
Jak chronić PESEL i zdolność kredytową przed wyłudzeniem?
Ustaw trzy warstwy ochrony. Zastrzeż PESEL – instytucje sprawdzają status przed zawarciem umowy. Alerty BIK – sygnał o nowych zapytaniach i ewentualnym wycieku danych. Monitoring w BIG – informuje o próbach wpisu i zmianach statusu. Przy sporadycznej aktywności wystarczy roczny pakiet alertów + kontrolne raporty; przy aktywnej – stały monitoring.
Metodyka: uproszczony wpływ kart liczony 4% limitu/mies.; wykorzystanie kart oceniane na dzień wyciągu; retencja danych zgodna z przywołanymi przepisami i praktykami BIK/BIG. Skala BIK 1–100 – zakresy 80–100 opisuje się jako bardzo dobrą/doskonałą ocenę, przy czym banki stosują własne polityki.
✅ Checklista „Czysta Karta”
- 1️⃣Audyt: Raport BIK + sprawdzenie KRD, ERIF, BIG InfoMonitor, KBIG.
- 2️⃣BIG: Spłata → ponaglenie wierzyciela; ma 14 dni na usunięcie/aktualizację.
- 3️⃣BIK: Zamknięcie zbędnych kart/obniżenie limitów; daj 60–90 dni na odbicie w systemie.
- 4️⃣Ochrona: Alerty BIK + zastrzeż PESEL na gov.pl.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Tak, w praktyce decyzja zostaje wstrzymana do czasu formalnego usunięcia wpisu przez wierzyciela. Sama wpłata długu nie wystarcza – liczy się czysty raport.
Zazwyczaj od 200 zł i 30 dni opóźnienia dla konsumenta, po skutecznym wezwaniu z informacją o zamiarze wpisu. Dla firm progiem bywa 500 zł.
Do 5 lat od spłaty bez zgody, zgodnie z Prawem bankowym. Przetwarzanie statystyczne nie wpływa na Twój wynik.
Wierzyciel ma 14 dni na zgłoszenie aktualizacji/usunięcia. W razie zwłoki złóż sprzeciw i dołącz dowód wpłaty.
Nie. Własny raport to zapytanie monitorujące, niewidoczne dla banków i neutralne dla punktacji.
Aktywny dług w BIG blokuje decyzję natychmiast. Spłacona chwilówka w BIK jest sygnałem ostrożności dla analityka tylko przy częstych pożyczkach.
Zaplanować to 60–90 dni przed wnioskiem. Instytucja zamyka limit i raportuje zmianę do BIK po pełnych cyklach rozliczeniowych.
Źródła
- BIK, „Kiedy BIK aktualizuje informacje?”, 10/2025
- BIK, „Kiedy moje dane znikną z BIK?”, 10/2025
- BIK, „Raport BIK – Twoja historia kredytowa”, 10/2025
- BIK, „Ocena punktowa BIK – pytania i odpowiedzi”, 10/2025
- Ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (strona ISAP), 10/2025
- Prawo bankowe, art. 105a – przetwarzanie danych po opóźnieniu >60 dni, 10/2025
- GOV.pl, „Zastrzeż swój numer PESEL”, 10/2025
- KRD BIG S.A., „Informacja negatywna i pozytywna”, 10/2025
- BIG InfoMonitor, „Usuń dłużnika – 14 dni na aktualizację”, 10/2025
- ERIF BIG S.A. – informacje dla konsumentów i przedsiębiorców, 10/2025
Aktualizacja artykułu: 17 października 2025 r.
Autor: Jacek Grudniewski
Ekspert ds. produktów finansowych i pasjonat rynku nieruchomości
Kontakt za pośrednictwem LinkedIn:
https://www.linkedin.com/in/jacekgrudniewski/
Niniejszy artykuł ma wyłącznie charakter informacyjny i nie jest poradą finansową, prawną ani rekomendacją inwestycyjną. Decyzje podejmujesz na własne ryzyko; treści nie uwzględniają Twojej indywidualnej sytuacji. Zawsze skonsultuj się z licencjonowanym specjalistą. Artykuł może zawierać linki afiliacyjne, które wspierają rozwój strony bez dodatkowych kosztów dla Ciebie.
