- Alerty BIK informują, zastrzeżenie PESEL blokuje – używaj obu równolegle, aby zatrzymać wyłudzenie przed podpisem umowy.
- Od 01/06/2024 r. instytucje finansowe sprawdzają status PESEL przed finansowaniem; przy zastrzeżeniu następuje odmowa.
- W oddziale przy wypłacie powyżej 12 900 zł/dzień bank sprawdza PESEL i odmawia przy statusie „zastrzeżony”.
- Najlepszy krok: trzymaj PESEL zastrzeżony stale, odblokowuj wyłącznie na krótki czas, włącz Alerty BIK i monitoring wycieków.
Alerty BIK informują o zapytaniach kredytowych na Twoje dane, a zastrzeżenie numeru PESEL wymusza odmowę zawarcia m.in. umów kredytowych, gdy PESEL jest zastrzeżony. Od 1 czerwca 2024 roku bank sprawdza, czy Twój PESEL jest zastrzeżony; jeśli mimo blokady udzieli finansowania, bierze odpowiedzialność na siebie. Chcesz ustawień „ustaw i zapomnij”, sprawdzonych cen i planu reakcji minuta po minucie?
- Czym są alerty BIK i zastrzeżenie numeru PESEL oraz kiedy włączyć ochronę?
- Jak działają alerty BIK i przed czym realnie ostrzegają?
- Jak zastrzec numer PESEL krok po kroku i gdzie jest respektowany?
- Alerty BIK vs zastrzeżenie PESEL: różnice, ograniczenia i wdrożenie razem
- Ile kosztują alerty BIK i jak długo działa zastrzeżenie PESEL?
- Jak ustawić powiadomienia i dodatkowe blokady w BIK, banku i mObywatel?
- Co zrobić po alercie? Plan działania 60 minut bez paniki
- Jak sprawdzić, czy nie uruchomiono kredytu na Twoje dane i zablokować kolejne próby?
- Jak bezpiecznie odwołać zastrzeżenie i utrzymać stałą ochronę?
Czym są alerty BIK i zastrzeżenie numeru PESEL oraz kiedy włączyć ochronę?
Alerty BIK to powiadomienia SMS/e-mail o zapytaniach kredytowych i wybranych zdarzeniach z użyciem Twoich danych. Zastrzeżenie numeru PESEL to wpis państwowy, który nakazuje odmowę zawarcia umowy w podmiotach zobowiązanych, gdy PESEL jest zastrzeżony. Od 1 czerwca 2024 roku instytucje finansowe sprawdzają status PESEL przed finansowaniem. Używaj obu mechanizmów równolegle: PESEL trzymaj zastrzeżony na stałe, alerty traktuj jako system wczesnego ostrzegania. Odblokowuj PESEL tylko na czas podpisu umowy lub wizyty w oddziale; po czynności włącz automatyczny powrót do blokady.
Esencja: alert informuje, PESEL blokuje; to duet prewencyjny.
Jak działają alerty BIK i przed czym realnie ostrzegają?
Alert przychodzi, gdy podmiot składa zapytanie do BIK przy kredycie/pożyczce, limicie w karcie, zakupach ratalnych lub innych procesach współpracujących z BIK/BIG. Otrzymujesz nazwę instytucji i godzinę zdarzenia. W pakietach dostępny jest monitoring wycieków (darknet – podziemna część internetu używana przez przestępców); wykrycie powoduje osobny komunikat. Przykład: alert z firmy pożyczkowej, a nic nie składałeś. Reakcja: zastrzegasz PESEL, kontaktujesz bank, wstrzymujesz proces, zamawiasz Raport BIK i zgłaszasz podejrzany SMS na 8080. Brak alertu nie daje pełnej gwarancji bezpieczeństwa, dlatego tarczę stanowi zastrzeżony PESEL.
Alerty BIK: monitoring wycieków — stan: 09/2025 r.
Jak zastrzec numer PESEL krok po kroku i gdzie jest respektowany?
Najprościej przez mObywatel 2.0 lub gov.pl. Krok po kroku: instalujesz aplikację, logujesz się, wybierasz „Zastrzeż PESEL”, aktywujesz przełącznik i potwierdzasz. Na gov.pl używasz usługi „Zastrzeż swój numer PESEL lub cofnij zastrzeżenie”. Zastrzeżenie działa bezpłatnie i natychmiast. Status sprawdzają m.in. banki i SKOK-i przed kredytem/pożyczką, przy zwiększeniu zadłużenia, otwarciu rachunku oraz przy wypłacie gotówki w oddziale powyżej 12 900 zł dziennie. Zastrzeżenie nie blokuje bankomatów, przelewów, e-recept i usług medycznych. Po utracie dowodu zastrzegasz dokument w systemie bankowym „Dokumenty Zastrzeżone”.
Praktyka: po aktywacji sprawdzasz w mObywatel historię weryfikacji i włączasz automatyczny powrót do blokady.
Alerty BIK vs zastrzeżenie PESEL: różnice, ograniczenia i wdrożenie razem
Różnica: alert informuje, zastrzeżenie uniemożliwia podpisanie umowy w podmiotach zobowiązanych. Ograniczenia: alert sam procesu nie zatrzymuje; zastrzeżenie wymaga czasowego cofnięcia do legalnych formalności. Sprawdzony model: PESEL zastrzeżony stale + Alerty BIK aktywne; przed planowaną czynnością odblokuj krótko i ustaw automatyczny powrót do blokady.
Gdzie zastrzeżenie PESEL nie działa w pełni? „Szara strefa” i praktyczne luki
- Telekomunikacja – sprawdzanie rejestru obejmuje co najmniej wydanie duplikatu karty SIM; zgodnie z komunikatami resortu cyfryzacji dotyczy także zawierania umów. Wdrożenia rynkowe różnią się między podmiotami, dlatego trzymaj aktywne alerty.
- BNPL – część dostawców kieruje zapytania do BIK/BIG, część stosuje uproszczone modele; brak alertu nie oznacza braku ryzyka.
- Notariat – wybrane czynności podlegają obowiązkowej weryfikacji; przy innych notariusz dysponuje narzędziem sprawdzenia. Zachowaj obecność osobistą i kontroluj treść aktu.
- Sądy/administracja – zastrzeżenie PESEL nie blokuje postępowań urzędowych i sądowych.
| Czynność | Weryfikacja PESEL | Uwagi |
|---|---|---|
| Udzielenie kredytu/pożyczki | Tak | Obowiązkowa odmowa przy statusie „zastrzeżony”. |
| Zwiększenie limitu/odnowienie zadłużenia | Tak | Weryfikacja przed podwyższeniem ryzyka. |
| Wypłata gotówki w oddziale > 12 900 zł/dzień | Tak | Odwołanie do limitów; odmowa przy statusie „zastrzeżony”. |
| Otwarcie ROR/rachunku oszczędnościowego | Tak | Weryfikacja tożsamości i statusu PESEL. |
Ile kosztują alerty BIK i jak długo działa zastrzeżenie PESEL?
Oficjalne pakiety BIK: Pakiet BIK – 139 zł/rok (6 raportów, Alerty BIK, monitoring wycieków) oraz Pakiet BIK Max – 239 zł/rok. Część banków oferuje partnerskie warianty samych alertów w niższej cenie. Zastrzeżenie PESEL jest bezpłatne i obowiązuje do czasu cofnięcia. Przy wypłacie gotówki w oddziale powyżej 12 900 zł dziennie bank sprawdza status; przy „zastrzeżony” wypłata nie następuje. Używaj krótkich okien odblokowania i automatycznego powrotu do blokady.
📎 Kluczowe limity i ceny (stan: Q4 2025)
- Wypłata gotówki w oddziale z weryfikacją PESEL: powyżej 12 900 zł/dzień.
- Pakiet BIK: 139 zł/rok; Pakiet BIK Max: 239 zł/rok.
Jak ustawić powiadomienia i dodatkowe blokady w BIK, banku i mObywatel?
BIK: po zakupie usługi włącz SMS/e-mail, potwierdź numer i skrzynkę, aktywuj monitoring wycieków. Bank: włącz powiadomienia push/SMS o logowaniach, przelewach, dodaniu urządzenia i zmianie limitów; używaj potwierdzania biometrią. mObywatel: zastrzeż PESEL, ustaw automatyczny powrót po określonym czasie, monitoruj historię weryfikacji. Dokumenty Zastrzeżone: po utracie dowodu zastrzegasz dokument w dowolnym banku, informacja trafia do całego sektora.
- Używaj unikalnych, złożonych haseł i menedżera haseł.
- Włącz 2FA (dwuskładnik) w banku, e-mailu i mediach społecznościowych.
- Unikaj logowania w publicznym Wi-Fi; użyj hotspotu lub VPN.
- Regularnie przeglądaj uprawnienia aplikacji w telefonie.
Powiedz: „Odblokuj PESEL na dwie godziny i włącz automatyczny powrót do blokady”.
Co zrobić po alercie? Plan działania 60 minut bez paniki
Najpierw spokój. Oszuści liczą na pośpiech. Działaj metodycznie i dokumentuj kroki: rób zrzuty ekranu, notuj daty oraz godziny rozmów, zapisuj nazwiska konsultantów. 0–3 minuty: zastrzegasz PESEL w mObywatel, zapisujesz godzinę alertu, nie wchodzisz w link. 3–10 minut: dzwonisz do banku, wstrzymujesz wniosek/operację, włączasz dodatkowe zabezpieczenia. 10–30 minut: zmieniasz hasła, aktywujesz 2FA w banku/BIK/e-mailu. 30–60 minut: zgłaszasz policji, przekazujesz SMS na 8080, uzupełniasz incydent.cert.pl, zamawiasz Raport BIK i sprawdzasz umowy oraz zapytania.
- 0–3 min: zastrzegasz PESEL, robisz zrzut alertu.
- 3–10 min: kontaktujesz bank, zatrzymujesz proces.
- 10–30 min: włączasz 2FA, zmieniasz hasła, sprawdzasz logowania.
- 30–60 min: zgłaszasz policji i CERT, zamawiasz Raport BIK.
Jak sprawdzić, czy nie uruchomiono kredytu na Twoje dane i zablokować kolejne próby?
Zamawiasz Raport BIK i analizujesz: aktywne umowy, limity, zapytania, zaległości. Każdy wpis niezgodny z Twoją historią zgłaszasz do podmiotu i żądasz blokady, powołując się na zastrzeżenie PESEL oraz zawiadomienie policji. Utrzymujesz PESEL jako „zastrzeżony”, monitorujesz historię weryfikacji w mObywatel, przekazujesz podejrzane SMS-y na 8080. Po tygodniu wracasz do raportu i potwierdzasz zamknięcie nieautoryzowanych produktów.
- Raport BIK ujawnia nowe produkty oraz zapytania.
- System „Dokumenty Zastrzeżone” odcina użycie utraconych dokumentów.
- Stała blokada PESEL ogranicza kolejne próby.
Jak bezpiecznie odwołać zastrzeżenie i utrzymać stałą ochronę?
Odblokowujesz PESEL wyłącznie na czas podpisu lub wypłaty w oddziale; ustawiasz automatyczny powrót po kilku godzinach. Gdy weryfikacja statusu w placówce jest niedostępna technicznie, wypłata nie następuje – przygotuj się wcześniej i sprawdź działanie usługi. Po zakończeniu formalności przywracasz blokadę, sprawdzasz historię weryfikacji w mObywatel i zapytania w BIK. Rekomendacja: PESEL zastrzeżony stale, Alerty BIK aktywne przez cały rok, okna odblokowania krótkie i zaplanowane.
💡 Wiedza w pigułce: różnica funkcji
Alerty BIK informują o zdarzeniu; zastrzeżenie PESEL uniemożliwia podpisanie umowy w podmiotach zobowiązanych.
Checklista – konfiguracja ochrony (5 minut)
- Aktywujesz Alerty BIK i potwierdzasz numer telefonu oraz e-mail.
- Zastrzegasz PESEL i ustawiasz automatyczny powrót do blokady.
- W banku: włączasz powiadomienia o logowaniach, przelewach i dodaniu urządzenia.
- Dodajesz do kontaktów: 8080 i incydent.cert.pl.
- Ustawiasz przypomnienie: „Raport BIK co 30 dni”.
Checklista – reakcja na alert (pierwsza godzina)
- Zrzut alertu i zastrzeżenie PESEL (jeśli nie był).
- Telefon do banku, zatrzymanie procesu, dodatkowe blokady.
- Zmiana haseł, 2FA w banku/BIK/e-mailu.
- Zgłoszenie na policję, SMS na 8080, formularz CERT; Raport BIK.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Tak. Instytucja sprawdza rejestr i odmawia, gdy status to „zastrzeżony”. Podpisanie umowy mimo blokady obciąża instytucję.
Pakiet BIK 139 zł/rok (6 raportów, alerty, monitoring wycieków), BIK Max 239 zł/rok. To szybka detekcja prób wyłudzeń.
Tak. Przy kwotach powyżej 12 900 zł/dzień bank sprawdza status i odmawia przy „zastrzeżony”.
Nie. Alert informuje; zatrzymanie zapewnia zastrzeżony PESEL i szybka reakcja w banku.
Przekazujesz SMS na 8080 i wypełniasz formularz na incydent.cert.pl. Równolegle kontaktujesz bank.
W mObywatel/gov.pl. Po podpisie ustaw automatyczny powrót do blokady, np. po 2–3 godzinach.
Zamawiasz Raport BIK, porównujesz produkty i zapytania z własną historią, utrzymujesz PESEL jako „zastrzeżony”.
Źródła
- [GOV.pl: Zastrzeż swój numer PESEL lub cofnij zastrzeżenie] https://www.gov.pl/web/gov/zastrzez-swoj-numer-pesel-lub-cofnij-zastrzezenie
- [GOV.pl: Sprawdź, kto weryfikował, czy masz zastrzeżony numer PESEL] https://www.gov.pl/web/gov/sprawdz-kto-weryfikowal-czy-masz-zastrzezony-numer-pesel
- [PKO Bank Polski: Zastrzeżenie PESEL i wypłaty > 12 900 zł] https://www.pkobp.pl/aktualnosci/bezpieczenstwo/zastrzezenie-pesel-1-czerwca-2024
- [BIK: Pakiety i Alerty BIK (monitoring wycieków, 6 raportów)] https://www.bik.pl/dla-ciebie/ochrona-dla-ciebie-i-rodziny/alerty-bik
- [BIK: Pakiet BIK – cennik] https://www.bik.pl/klienci-indywidualni/pakiet-bik
- [mObywatel: Usługa „Zastrzeż PESEL”] https://info.mobywatel.gov.pl/uslugi/zastrzez-pesel
- [CERT Polska: Zgłaszanie phishingu – 8080 i formularz] https://incydent.cert.pl/
Aktualizacja artykułu: 18 października 2025 r.
Autor: Jacek Grudniewski
Ekspert ds. produktów finansowych i pasjonat rynku nieruchomości
Kontakt za pośrednictwem LinkedIn:
https://www.linkedin.com/in/jacekgrudniewski/
Niniejszy artykuł ma wyłącznie charakter informacyjny i nie jest poradą finansową, prawną ani rekomendacją inwestycyjną. Decyzje podejmujesz na własne ryzyko; treści nie uwzględniają Twojej indywidualnej sytuacji. Zawsze skonsultuj się z licencjonowanym specjalistą. Artykuł może zawierać linki afiliacyjne, które wspierają rozwój strony bez dodatkowych kosztów dla Ciebie.
